Μπροστά σε νέους αγώνες

Όλοι οι πολιτικοί παρατηρητές συμφωνούν ότι μπαίνουμε σε μια κρίσιμη πολιτική περίοδο. Ο πρωθυπουργός έχει δώσει ρητή εντολή προς τους υπουργούς του να τελειώνουν με τις εκκρεμότητες της εφαρμογής των μέτρων που συμφωνήθηκαν με την τρόικα - «η τρόικα δεν θα ανεχθεί άλλες κοροϊδίες» - έτσι ώστε όταν επιστρέψει αυτή, που θα εγκατασταθεί για τα καλά στη χώρα μας μέχρι το Δεκέμβρη, να μην προκύψουν «κουσούρια» που θα του «δένουν τα χέρια».

Αυτή η ρητή εντολή δόθηκε, γιατί ο πρωθυπουργός διατείνεται σε στενούς του συνεργάτες ότι επιθυμία του είναι να «απεμπλακεί η χώρα από τα μνημόνια» και να διαπραγματευτεί με τους ιθύνοντες κύκλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλαδή τη Γερμανία, την «επόμενη ημέρα».   

Προφανώς, το τι επιθυμεί ο πρωθυπουργός είναι το ένα θέμα και το τι θα γίνει τελικά είναι ένα άλλο θέμα. Το παράδοξο είναι ότι ο πρωθυπουργός θέλει να διαπραγματευτεί τη χωρίς μνημόνια επόμενη ημέρα εφαρμόζοντας κατά γράμμα τα μνημόνια που συμφωνήθηκαν με την τρόικα.

Θα θυμόμαστε όλοι ότι στο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας ο πρωθυπουργός στο λόγο του είχε ξορκίσει το δίλημμα «μνημόνιο - αντιμνημόνιο» και το αντιμετώπισε ως ξεπερασμένο πια. Αλλά, καθώς φαίνεται, όπως ορισμένοι κάνουν δίαιτα «δια της μασήσεως» έτσι και ο πρωθυπουργός θέλει να απαλλαγεί από τα μνημόνια «δια της εφαρμογής τους»! Το οποίο πρακτικά σημαίνει μνημονιακή πολιτική χωρίς τα υπογραμμένα μνημόνια.

***

Η σκέψη του πρωθυπουργού είναι απλή, για να μην πούμε απλοϊκή, και έχει παρελθόν. Ο ίδιος είχε ισχυριστεί, σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» τον Ιούλη που μας πέρασε,  ότι από τη στιγμή που η χώρα μας θα πετύχει να υπάρξει πρωτογενές πλεόνασμα «οι εταίροι μας δεν έχουν κανένα λόγο να μη βοηθήσουν την Ελλάδα». Αφού, δηλαδή - είναι σαν να λέει ο πρωθυπουργός στους διαπραγματευτές - εφαρμόζουμε τις διαρθρωτικές αλλαγές που μας ζητάτε και θα πετύχουμε και πρωτογενές πλεόνασμα τότε και οι εταίροι θα πρέπει να βοηθήσουν. Σ’ αυτήν την περίπτωση δεν χρειάζονται μνημόνια. Τα εφαρμόζουμε από μόνοι μας.

Και σαν από θαύμα, ίσως και με τη βοήθεια της Μεγαλόχαρης, καταμεσής Αυγούστου, ο αναπληρωτής υπουργός οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανακοινώνει την ύπαρξη πρωτογενούς πλεονάσματος 2.6δισ. ευρώ, έχοντας μπροστά του την πορεία εφαρμογής του προϋπολογισμού του επταμήνου του 2013. Φυσικά μπροστά σε ένα τέτοιο θαύμα δεν έχει καμία σημασία η τοποθέτηση της «Νέας Σποράς» που είχε επισημάνει, πολύ πριν, ότι εάν υπάρξει πρωτογενές πλεόνασμα αυτό θα οφείλεται στη θαυματουργή επίδραση της δημιουργικής λογιστικής.

Με «βαρύ πυροβολικό»:

• το εκ θαύματος πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο βέβαια οι εταίροι μας δεν διανοήθηκαν να το αμφισβητήσουν, και με μερικά άλλα ανάλογα «όπλα» όπως:

• ότι το χρηματοδοτικό κενό ύψους περίπου 11δισ. ευρώ θα γίνει προσπάθεια να καλυφθεί «εκ των έσω» - π.χ. από τα περισσεύματα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών,

• την απαρέγκλιτη εφαρμογή του μνημονίου - απολύσεις εργαζομένων στο δημόσιο, ιδιωτικοποιήσεις, κλείσιμο κρατικών παραγωγικών επιχειρήσεων (ΕΑΣ, ΕΒΟ), νέα μείωση των συντάξεων για αντιμετώπιση των ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων, κλείσιμο νοσοκομείων, σχολείων, κατάργηση οργανισμών, πλειστηριασμοί κατοικιών για τα ανεξόφλητα δάνεια  κτλ,

• τη δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό - «το χρέος δεν πληρώνεται μόνο με λιτότητα»,

• την πολιτική αστάθεια που μπορεί να υπάρξει εξ αιτίας της μακρόχρονης οικονομικής κρίσης και της εφαρμογής της μνημονιακής πολιτικής,

ο πρωθυπουργός θα διαπραγματευόταν το κούρεμα του δημόσιου χρέους, το οποίο από τον περασμένο Δεκέμβρη εκτοξεύτηκε από τα 305δισ. ευρώ στα 321δισ. ευρώ, με βάση τα τελευταία κυβερνητικά στοιχεία, προκειμένου να αποφύγει την υπογραφή ενός νέου μνημονίου την Άνοιξη του 2014.

***

Όλος αυτός ο σχεδιασμός, που στο δημόσιο λόγο έχει καταγραφεί ως «η στρατηγική του πρωθυπουργού» και κατ’ επέκταση της κυβέρνησης, κινδυνεύει να τιναχτεί στον αέρα για έναν απλό λόγο. Δεν συμφωνεί η Γερμανία. Δεν δέχεται ένα νέο κούρεμα του χρέους. Υπόψη ότι από την οικονομική κρίση της χώρας μας και τη «βοήθεια» που της προσφέρθηκε για να αντιμετωπίσει τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το δημόσιο χρέος η Γερμανία έχει ενθυλακώσει πάνω από 41δισ. ευρώ. Και το ποσό αυτό είναι επίσημο νούμερο προερχόμενο από τη γερμανική κυβέρνηση. Κατ’ άλλους οικονομικούς σχολιαστές το ποσό αυτό υπερβαίνει συνολικά τα 110δισ. ευρώ!

Η άρνηση αυτή της Γερμανίας είναι γνωστή εδώ και πολύ καιρό. Η Γερμανία προσπαθεί να αποφύγει ένα ντόμινο ανάλογων απαιτήσεων, που θα της κοστίσει σε πολλά δισ. ευρώ.

Κατά την πρόσφατη, όμως, επίσκεψη στη χώρα μας του Γεργκ Άσμουσεν, φερόμενου ως διαδόχου του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο πρωθυπουργός είχε την ευκαιρία να ακούσει «δι’ ιδίοις ωσίν» την άρνηση της Γερμανίας αλλά και να ακούσει και το σχέδιό της για την αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας και γενικότερα των χρηματοδοτικών κενών που θα έχει μπροστά της η κυβέρνηση.

Την ίδια στιγμή, μετά από πιέσεις που ασκήθηκαν από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παραδέχτηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου ότι πράγματι η Ελλάδα θα χρειαστεί και ένα νέο χρηματοδοτικό πακέτο, που, όμως, δεν περιλαμβάνει κούρεμα του χρέους, «γιατί υπάρχουν και άλλες λύσεις». Χρηματοδοτικό πακέτο που θα καταλήξει στην υπογραφή ενός νέου μνημονίου, το οποίο, φυσικά, θα συνοδεύεται από νέους όρους και νέα μέτρα.

Το χρηματοδοτικό αυτό πακέτο, κατά τη REAL NEWS (ανταπόκριση του Θάνου Αθανασίου από Βρυξέλλες, σελ. 5), περιλαμβάνει τα παρακάτω σημεία:

          • Αύξηση της ωρίμανσης των ελληνικών ομολόγων στα 50 έτη, μέσω του ESM.

          • Μείωση των επιτοκίων από το 0.5% με επιπλέον περιθώριο το ευρωπαϊκό euribor (διάρκειας ανάλογα με το χρόνο αποπληρωμής) στο ξεκάθαρο 0.5%, χωρίς προσαυξήσεις.

          • Διεύρυνση της περιόδου χάριτος, κατά την οποία η χώρα δεν θα πληρώνει χρεολύσια.

          • Επιστροφή κερδών της ΕΚΤ από ελληνικά ομόλογα μέσω των κεντρικών τραπεζών (αυτές τις επιστροφές, εκτός των άλλων αλχημειών, αξιοποίησε η ελληνική κυβέρνηση για να παρουσιάσει το πρωτογενές πλεόνασμα).

          • Νέο πρόσθετο δάνειο έως και 14δισ. ευρώ, πέραν των χρημάτων από το σημερινό δανειοδοτικό πακέτο.

          • Αύξηση της κοινοτικής συμμετοχής στο επόμενο ΕΣΠΑ.

Το πακέτο αυτό ήδη συζητείται από τον περασμένο Απρίλη στο Euroworking Group και θα παρουσιαστεί στη συνεδρίαση του Eurogroup στις 14 του Οχτώβρη. Το νέο δάνειο και όλα τα άλλα ποσά που προβλέπονται θα περιληφθούν σε ένα νέο μνημόνιο. Υπόψη μια ανάλογη αντιμετώπιση δεν αφορά μόνο στην Ελλάδα. Προβλέπεται να εφαρμοστεί και σε άλλες χώρες, όπως η Πορτογαλία και η Ιρλανδία. Ουσιαστικά, η λύση αυτή, είναι η οικονομική πολιτική της Γερμανίας ως απάντηση στο πρόβλημα του δημόσιου χρέους. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου η Άνγκελα Μέρκελ την επαναβεβαίωσε.

***

Γιατί συζητιούνται όλα τα παραπάνω; Η απάντηση είναι πολύ καθαρή στους πάντες πλέον. Γιατί το ελληνικό πρόγραμμα «δεν βγαίνει», όπως έχει σχεδιαστεί. Και αυτό ομολογείται ανοιχτά πια. Το 2020 το δημόσιο χρέος δεν θα είναι στο 120% του ΑΕΠ, κατ’ επέκταση δεν θα είναι ούτε το 2022 στο 110%. Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να βγει στις διεθνείς χρηματαγορές μέχρι τον Ιούνη το 2014 και για να ανταποκριθεί στις χρηματοδοτικές της ανάγκες μέχρι και το 2016 θα χρειαστεί νέος δανεισμός, το ΑΕΠ το 2014 θα εξακολουθήσει να είναι αρνητικό και οψόμεθα...

Το γεγονός αυτό, της ανάγκης ενός νέου μνημονίου και νέων πρόσθετων μέτρων, καταδικάζει τη χώρα μας σε μια μνημονιακή οικονομική πολιτική διαρκείας, η οποία, εκτός του ότι καταδικάζει, παράλληλα, τους εργαζόμενους σε μιαν αντίστοιχη εξαθλίωση διαρκείας, είναι και σοβαρός υφεσιακός οικονομικός παράγοντας. Απομακρύνει την ανάκαμψη χωρίς να αντιμετωπίζει και το δημόσιο χρέος και κατά συνέπεια η χώρα μας βαδίζει σε μια μακροχρόνια στασιμότητα χωρίς ορατή λύση για το δημόσιο χρέος.

Ως αποτέλεσμα της μακρόχρονης εφαρμογής της αντιλαϊκής πολιτικής, με την πατέντα του ΔΝΤ και της τρόικα,  έχουμε σωρευτική πτώση του ΑΕΠ 25%, κατά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Η πραγματική ανεργία έχει ξεπεράσει το 30% και στους νέους ξεπέρασε το 65%. Σε συνδυασμό με τα μέτρα που εφαρμόζει αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση η χώρα μας βρίσκεται μπροστά σε μια οικτρή οικονομική πραγματικότητα, μπροστά σε μια πραγματική οικονομική καταστροφή.  

Η μόνη «λύση», ως ανάσα, που θα προσφερόταν για την κυβέρνηση, η οποία είναι στην κυριολεξία με δεμένα τα χέρια και σέρνεται από τους σχεδιασμούς των ευρωπαίων εταίρων της και πριν απ’ όλους της Γερμανίας,  θα ήταν μια πιθανή απομείωση του δημόσιου χρέους και ένα πακέτο οικονομικής ενίσχυσης με σκοπό την ανάπτυξη. Τα σχέδια βέβαια της Γερμανίας είναι άλλα…

Ένα νέο κούρεμα θα ευνοούσε την κυβέρνηση να παρουσιαστεί με μια επιτυχία, η οποία, λίγο - πολύ, θα γινόταν προσπάθεια «να περάσει» στον ελληνικό λαό ως ένα απτό και κατανοητό αποτέλεσμα της σταθερής στάσης και πολιτικής της κυβέρνησης. Έχοντας αυτό το «χαρτί» στα χέρια της και σε συνδυασμό με την προεδρία που θα αναλάβει η χώρα μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το πρώτο εξάμηνο του 2014 η κυβέρνηση - και κυρίως ο πρωθυπουργός και η Νέα Δημοκρατία- θα σχεδίαζε τις παρά πέρα κινήσεις της ακόμη και για τις επερχόμενες εκλογές μέσα στο 2014.

Απ’ ότι φαίνεται ο στρατηγικός σχεδιασμός του πρωθυπουργού σκοντάφτει πάνω στους αντίθετους στρατηγικούς σχεδιασμούς της Γερμανίας, η οποία, και με τον πιο επίσημο τρόπο, δια στόματος της ίδιας της Άνγκελα Μέρκελ, ξεκαθάρισε ότι «η πίεση πάνω στην Ελλάδα δεν θα χαλαρώσει». Αυτό και για έναν άλλο λόγο.

Η Γερμανία ενδιαφέρεται να «δέσει» για τα καλά τη χώρα μας ακόμη και μπροστά σε μια ενδεχόμενη κυβερνητική αλλαγή. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με την υπογραφή ενός νέου μνημονίου, το οποίο θα το βρει μπροστά του ο ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτήν την περίπτωση και ο ΣΥΡΙΖΑ θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση να ανατρέψει επίσημες συμφωνίες της χώρας μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το βασικό εμπόδιο θα είναι ο ίδιος ο στρατηγικός προσανατολισμός του.

***

Ασφαλώς δεν θα έχει περάσει απαρατήρητο ότι, τελευταία, έχει ενταθεί η αντιγερμανική ρητορεία ορισμένων μεγάλων συγκροτημάτων των ΜΜΕ, που δείχνουν να στρέφονται προς τις ΗΠΑ και να θέλουν να αξιοποιήσουν παραπέρα τη διαμάχη μεταξύ του ΔΝΤ με την Ευρωπαϊκή Ένωση για να πετύχουν ένα κούρεμα του δημόσιου χρέους.

Ο «παρονομαστής», όμως, για τους εργαζόμενους θα είναι ο ίδιος, γιατί είτε με μια εκδοχή «αλά Ομπάμα» είτε με μια εκδοχή «αλά Μέρκελ» η σημερινή οικονομική πολιτική δεν πρόκειται να εγκαταλειφθεί. «Η Ελλάδα αν θέλει να επανενταχθεί στο διεθνές οικονομικό σύστημα και να επανακτήσει την οικονομική ανεξαρτησία της δεν έχει παρά να επιμείνει στο σημερινό δύσκολο και κοπιαστικό δρόμο. Θα ήταν λάθος εθνικών διαστάσεων να εγκαταλείψουμε τώρα την προσπάθεια για πρωτογενή πλεονάσματα.
Αν εξασφαλισθούν το επίτευγμα θα είναι μοναδικό. Μέσω αυτών θα ανοίξει ο δρόμος για την επανάκτηση της χαμένης οικονομικής ανεξαρτησίας. Η Ελλάδα θα γίνει και πάλι σεβαστή και η διαπραγματευτική θέση της θα ενισχυθεί» (Αντώνης Καρακούσης, e-Βήμα, 27/08/2013).

Άλλωστε το ενδιαφέρον των ΗΠΑ και η διαμάχη του ΔΝΤ με την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αφορά ειδικά την Ελλάδα. «Την ίδια στιγμή οι Αμερικανοί και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δείχνουν να «παλεύουν» για ένα ακόμη κούρεμα του ελληνικού χρέους, αλλά επί της ουσίας διεκδικούν νομισματική διαχείριση της κρίσης χρέους στην Ευρώπη, επειδή δεν θέλουν να διαταραχθούν εκ νέου οι παγκόσμιες οικονομικές ισορροπίες» (στο ίδιο).

Το ζήτημα, επομένως, της διαχείρισης του δημόσιου χρέους συνολικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης ξεφεύγει από τις δυνατότητες της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία σέρνεται σε λύσεις που άλλοι αποφασίζουν, απόδειξη της πολιτικοοικονομικής εξάρτησης της χώρας. Έτσι διαβάζουμε εκκωφαντικούς τίτλους σε άρθρα πολύ γνωστών δημοσιογράφων, «Θα φάτε και 3^ο πακέτο, θέλετε δεν θέλετε!...» (Χρήστος Πασαλάρης, RealNews, 25/08/2013, σελ. 6), την ίδια στιγμή που ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος καταγγέλλει την κυβέρνηση, γιατί «οι πολίτες ούτε είδαν ούτε άκουσαν επί δυόμισι χρόνια έναν υπουργό να έχει υψώσει ανάστημα στην τρόικα» (στο ίδιο), μια και θεωρεί καταστροφική την οικονομική πολιτική που μας υπαγορεύει η τρόικα.

***

Πως διαμορφώνεται το πολιτικό τοπίο ύστερα απ’ ότι προβλέπεται να δρομολογηθεί για τη χώρα μας, στο πλαίσιο της διαμάχης ΗΠΑ, ΔΝΤ - Γερμανίας, που κατά το σχόλιο κυβερνητικού παράγοντα, που ήταν παρών στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Γεργκ Ασμούσεν, «όταν τσακώνονται τα βουβάλια την πληρώνουν τα βατράχια»;  

Είναι φανερό ότι τα περιθώρια των οποιοδήποτε ελιγμών της κυβέρνησης στενεύουν απελπιστικά. Η κυβέρνηση, κατά ορισμένους πολιτικούς σχολιαστές, αντιμετωπίζει ακόμη και το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, προκειμένου να νομιμοποιήσει με τη λαϊκή εντολή το ενδεχόμενο ενός νέου μνημονίου. Σε αυτήν την περίπτωση κανείς από τώρα δεν μπορεί να διαβεβαιώσει για το αποτέλεσμα μιας εκλογικής προσφυγής στον ελληνικό λαό.

Από την άλλη ο ΣΥΡΙΖΑ πιέζει την κυβέρνηση για άμεσες εκλογές προκειμένου να εκμεταλλευτεί το σε βάρος της κυβέρνησης κλίμα που θα διαμορφωθεί μετά την επισημοποίηση του πακέτου «που θα φάμε θέλουμε δεν θέλουμε»! Την ίδια στιγμή αξιοποιεί την προεκλογική περίοδο στη Γερμανία, που το ελληνικό θέμα έχει καταστεί ζήτημα αντιπαράθεσης μεταξύ της κυβέρνησης και των κομμάτων της αντιπολίτευσης, ξεχνώντας να σχολιάσει ότι ακόμη και το «αδελφό» προς αυτόν κόμμα χρησιμοποιεί την ίδια επιχειρηματολογία με τους Σοσιαλδημοκράτες, χωρίς βέβαια να κάνουν καμία αναφορά στα 41δισ. ευρώ που επίσημα το γερμανικό κράτος έχει παραδεχτεί ότι έχει αποκομίσει από την ελληνική κρίση και τη «βοήθεια» που έχει προσφέρει στη χώρα μας.

Τάσσεται σαφώς με την πλευρά του ΔΝΤ για ένα κούρεμα του δημόσιου χρέους αποσιωπώντας παντελώς το αίτημα για τη συνολική του διαγραφή, δε σχολιάζει ότι το κούρεμα του χρέους απαιτεί τη συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής, ενώ με τις μεταστροφές και τις υπαναχωρήσεις που έχει πραγματοποιήσει, αναιρώντας όποιο ριζοσπαστικό μέτρο είχε αρχικά εξαγγείλει, προσπαθεί να επεκταθεί προς το λεγόμενο χώρο του «πολιτικού κέντρου» για να εξασφαλίσει την άνοδό του στη διακυβέρνηση της χώρας.

***

Από την πλευρά μας θα επιμείνουμε στη θέση που κατ’ επανάληψη έχουμε υποστηρίξει από αυτήν τη στήλη. Αυτό που επείγει, αυτό που είναι «εκ των ων ουκ άνευ», η πρώτη προϋπόθεση, είναι η επεξεργασία ενός συγκεκριμένου προγράμματος διεξόδου από την οικονομική κρίση και τη χρεοκοπία, εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, με βάση τις επεξεργασίες του 15^ου Συνεδρίου του Κόμματος με πολύ πιο συγκεκριμένους και επεξεργασμένους στόχους, που θα ανταποκρίνεται στα βασικά αιτήματα της εργατικής τάξης και των μικροαστικών στρωμάτων, της διανόησης και της νεολαίας, της ανασυγκρότησης και ενδυνάμωσης της παραγωγικής βάσης της χώρας μας, της ανάκτησης των οικονομικών εργαλείων άσκησης της οικονομικής και νομισματικής πολιτικής, της υπεράσπισης των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών του εργαζόμενου λαού, της υπεράσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας, της κατοχύρωσης της εθνικής της ανεξαρτησίας και ασφάλειας, της αντιμετώπισης της πολιτικοοικονομικής εξάρτησης, της αντιμετώπισης του φασιστικού κινδύνου.

Αυτό το πρόγραμμα θα αποτελέσει τη βάση συσπείρωσης των εργαζομένων, της ανάπτυξης των αγώνων του εργατικού κινήματος, θα αποτελέσει της βάση της κοινωνικής και πολιτικής συμμαχίας που θα διεκδικήσει την αλλαγή των τάξεων στην εξουσία και τη διακυβέρνηση σε μια πορεία διεξόδου από την οικονομική κρίση και τη χρεοκοπία, προς το σοσιαλισμό.

Στην κατεύθυνση αυτή το Κόμμα πρέπει άμεσα να αλλάξει τη στάση του μέσα στο εργατικό κίνημα, να πάρει τις απαραίτητες πρωτοβουλίες, γιατί μόνο με την ανάπτυξη των αγώνων του εργατικού κινήματος μπορεί να ελπίζει ο εργαζόμενος λαός.