Γράφτηκαν
πολλά. Ειπώθηκαν δια της γνωστής μεθόδου του ψιθυρισμού πολλά περισσότερα. Μερικοί ξεσπάθωσαν
και έφτασαν να μιλήσουν για «βρώμικο 2013». Δεν βλέπουν το δικό τους ύβο,
κοινώς καμπούρα, που θα έπρεπε να τους οδηγεί να έχουν πιο κοντή γλώσσα. Άλλοι
«πάτησαν» επάνω στην πώληση του 902 για να ξεπλύνουν τις δικές τους ανομίες και
δοσοληψίες. Υπήρξαν και εκείνοι που έβγαλαν την εμπάθειά τους ενάντια στο ΚΚΕ,
υπερασπιζόμενοι, υποτίθεται το ... ΚΚΕ, τη θέση του στην Αριστερά, την ιστορία
του, τον κόσμο του!
Ας το
ξεκαθαρίσουμε από την αρχή. «Ευκαιρίας
δοθείσης», με ευθύνη της ηγεσίας του Κόμματος, δεν περιμέναμε και τίποτα
καλύτερο. Αξιοποιήθηκε η πώληση του 902 για να εκδηλωθεί μια επίθεση ενάντια
στο ΚΚΕ ως ενός ιστορικού πολιτικού χώρου που θα ήθελαν να βαίνει προς απαξίωση,
να τελειώνει. Για να ξεμπερδεύουν με το ΚΚΕ. Αυτή είναι η μια πλευρά που αφορά
στην πώληση του 902 και όποιος δεν τη βλέπει μάλλον στερείται πολιτικού
κριτηρίου.
Σε
ότι μας αφορά - και ανεξάρτητα από τα λάθη της ηγεσίας του Κόμματος - αυτό το
ζήτημα δεν μπορούμε να το παρακάμψουμε, γιατί επιχειρείται να «λυθούν οι
λογαριασμοί» με το ΚΚΕ και όχι με τα όποια λάθη της ηγεσίας. Και εμείς δεν
«έχουμε διαφορές με το ΚΚΕ». Όσοι λοιπόν αρέσκονται να γράφουν ότι «αυτό δεν
είναι το ΚΚΕ που γνωρίζαμε» καλά θα κάνουν να θυμούνται και το «εγώ δεν έχω
διαφορές με το ΚΚΕ» του Νίκου Ζαχαριάδη. Να μη μπλέκουν τις ευθύνες της ηγεσίας
με το τι είναι και τι αντιπροσωπεύει το ΚΚΕ.
Υπάρχει,
όμως, και η άλλη πλευρά. Ο κόσμος του ΚΚΕ, τα μέλη του, οι φίλοι, οι οπαδοί και
οι ψηφοφόροι του αλλά και οι απλοί άνθρωποι πέρα από το ΚΚΕ. Είναι αυτοί που το
κυρίαρχο συναίσθημα που ένιωσαν ήταν η ανησυχία για την πορεία του Κόμματος,
που αναρωτήθηκαν για το «που πάει το ΚΚΕ», που απορούσαν για την κατάληξη των
ΜΜΕ του Κόμματος, που είδαν ότι χάνεται ένα δημόσιο στήριγμα των αγώνων τους,
που θεώρησαν ότι θα σιγήσει η δική τους φωνή, ότι η κυριαρχία των αστικών ΜΜΕ
θα είναι ολοκληρωτική.
Μεταφέρουμε
αυθεντικές αντιδράσεις απλών ανθρώπων, που στην πολιτική τους ζωή δεν
συμπαρατάχθηκαν με το ΚΚΕ, δεν το ψήφιζαν αλλά το εκτιμούσαν. Το εκτιμούσαν για
τη σταθερή του στάση απέναντι στους εργαζόμενους, για τους αγώνες του και τις
θυσίες των αγωνιστών του, που παρέκαμψαν ακόμη και τις δικαιολογημένες ενστάσεις τους σε σχέση με τους
αυγουστιάτικους χειρισμούς της ηγεσίας. Ήταν το ιστορικό κύρος του ΚΚΕ που
επιδρούσε πάνω τους. Ήταν ακόμη και οι ελπίδες που έτρεφαν και τρέφουν από το
ΚΚΕ.
Τέτοιοι
απλοί εργαζόμενοι δεν λυπήθηκαν μόνο, δεν ανησύχησαν μόνο, αλλά και εκφράσανε
τη γνώμη ότι πρέπει το ζήτημα του 902 να γίνει ζήτημα του Κινήματος. «Τώρα. Να
γίνει ζήτημα λαϊκό και να εκφραστεί με μια ευρύτατη καμπάνια οικονομικής
στήριξης του 902 για να μπορεί να υπάρχει και να παραμείνει στα χέρια του
Κόμματος και του κινήματος. Ότι το Κόμμα κάτι πρέπει να κάνει»! Ήταν η απάντηση
που έδιναν οι ίδιοι στο ερώτημα που έθεταν αυθόρμητα και ειλικρινά: «Τι θα
κάνουμε εμείς τώρα; Τουλάχιστον ο 902 πρόβαλε τα αιτήματά μας, τον αγώνα μας, οι
άλλοι σταθμοί λένε τα δικά τους».
Μιλάμε
για εργαζόμενους που είναι απολυμένοι, που βιώνουν την εξαθλίωση στην οποία
τους έχει καταδικάσει η πολιτική της κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και
που είχαν την αγωνιστική διάθεση όχι μόνο να συνεισφέρουν από το υστέρημά τους,
αλλά και να δραστηριοποιηθούν μέσα από τα σωματεία τους για να ενισχύσουν οικονομικά
τον 902, γιατί διέγνωσαν το πραγματικό πολιτικό πρόβλημα που δημιουργείται στην
ενημέρωση, την κυριαρχία των αστικών ΜΜΕ, ανεξάρτητα από τα χρόνια «κουσούρια»
του 902 και τις ανεπάρκειές του.
Φυσικά
αγνοούσαν την πραγματική οικονομική κατάσταση του Κόμματος και γι’ αυτό έμειναν
και με τα ερωτήματά τους, εν πολλοίς, αναπάντητα. Γιατί το Κόμμα δεν κάνει
τίποτα; Γιατί δεν απευθύνεται στον εργαζόμενο λαό; Γιατί δεν μιλάει ανοιχτά για
το οικονομικό του πρόβλημα αλλά ο τρόπος που μιλάει δημιουργεί περισσότερα
ερωτήματα;
Αυτήν
την αίσθηση των απλών εργαζομένων, την ενστικτώδη αντίδρασή τους, τις βαθύτατα
πολιτικές, «συνέλαβαν» αμέσως όσοι προσπάθησαν να σπεκουλάρουν πάνω στην πώληση
του 902 - αξιοποιώντας τους χειρισμούς της ηγεσίας - ιδιαίτερα όσοι την ώρα που
υποτίθεται ότι χάιδευαν την πλάτη του ΚΚΕ του έδιναν και μια γροθιά στο στομάχι
για να το γονατίσουν.
***
Η
πώληση του 902 είναι κυρίαρχα πολιτικό γεγονός. Αφορά στις εκτιμήσεις της
ηγεσίας για την πορεία του ίδιου του Κόμματος και στον τρόπο λειτουργίας του, στις εκτιμήσεις
της για τη γενικότερη πορεία των πολιτικών εξελίξεων, στις αβάσιμες ιδεοληψίες
της για τη μη ύπαρξη κομματικών επιχειρήσεων, στην ανάδειξη των επαγγελματικών
και οικονομικών του στελεχών, του τρόπου, του αριθμού και της επάρκειάς τους, στη
διαχείριση των οικονομικών του ίδιου του Κόμματος και των επιχειρήσεών του,
στην πολιτική του υπέρμετρου δανεισμού, στην έλλειψη σχεδιασμού για την
απεμπλοκή του από την κρατική χρηματοδότηση. Έτσι έφτασε το Κόμμα στην τωρινή
οικονομική του κατάρρευση. Έτσι έφτασε το Κόμμα να βρίσκεται μπροστά στην
εκποίηση της περιουσίας του.
Δεν
πρόκειται, λοιπόν, για ένα στιγμιότυπο αλλά για μια ολόκληρη πορεία, που η
απότομη καμπή του Κόμματος στις εκλογές του 2012 του επιδείνωσε αφόρητα το
οικονομικό του πρόβλημα και που αποκάλυψε το πλήρες αδιέξοδο της ηγεσίας για
τις αντιλήψεις της, για τον τρόπο που σκεφτόταν και αντιμετώπιζε τα οικονομικά
ζητήματα. Δεν είχε πλέον επιλογές.
Αυτή
η εκτίμηση είναι πολιτική εκτίμηση, με ότι περιλαμβάνει, που σε καμία περίπτωση
δεν μειώνει τις ευθύνες της ηγεσίας. Αναδεικνύει το «μπούκωμα» της ηγεσίας τόσο
στην πολιτική δράση, που οδήγησε στις οδυνηρές εκλογικές ήττες, όσο και στην
αντιμετώπιση των οικονομικών του Κόμματος, που έφεραν την οικονομική κατάρρευση.
Εξ ου και οι χειρισμοί που κατέφυγε όχι μόνο για τον 902 αλλά και για την
Τυποεκδοτική, το Ριζοσπάστη, τα επαγγελματικά στελέχη του, τους εργαζόμενους
που απασχολούσε.
Οπωσδήποτε
την πορεία αυτή του Κόμματος την επιδείνωσε και η οικονομική κρίση. Δεν θα
μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Η οικονομική κρίση, όμως, δεν μπορεί να
χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για την ηγεσία του Κόμματος και τις ευθύνες της. Αυτό
που πρέπει να είναι καθαρό για την οικονομική κρίση είναι ότι αυτή έπαιξε το
ρόλο της αλλά ότι η κύρια αιτία της οικονομικής κατάρρευσης του Κόμματος ήταν η
ίδια η πολιτικοϊδεολογική αντίληψη της ηγεσίας, που προσδιόρισε και τον τρόπο
αντιμετώπισης των οικονομικών του Κόμματος.
Κατά
συνέπεια από την πλευρά μας δεν πρόκειται να επικαλεστούμε καν το επιχείρημα
ότι: «Αφού η ηγεσία πρόβλεψε την κρίση ένας λόγος παραπάνω για να πάρει έγκαιρα
τα αναγκαία μέτρα», γιατί η ηγεσία «ζούσε» στη δική της πραγματικότητα, ενώ η
άλλη πραγματικότητα ήταν ότι δεν πρόβλεψε την κρίση, όσο και εάν αυτάρεσκα η
ηγεσία του Κόμματος αυτοεπαίρεται γι’ αυτό, όσο και εάν αυτή η έλλειψη
πρόβλεψης έπαιξε το ρόλο της και είχε τη σημασία της για τους χειρισμούς που
έκανε στα οικονομικά του Κόμματος.
Δεν
θα το επικαλεστούμε και για έναν άλλο λόγο, τον πιο ουσιαστικό. Εμείς δεν
γνωρίζουμε την πραγματική οικονομική κατάσταση του Κόμματος και των
επιχειρήσεών του. Ούτε τη διαχείριση που γινόταν. Δεν διαθέτουμε κανένα
στοιχείο. Εμείς αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι η κρίση μπορεί «να σε πάρει από
κάτω», γι’ αυτό άλλωστε καταστρέφεται κεφάλαιο, μπορεί όμως «να σε σηκώσει και
πάνω». Και σε αυτήν την περίπτωση η θέση μιας επιχείρησης στην αγορά, όπως π.χ.
της Τυποεκδοτικής, παίζει αποφασιστικό ρόλο. Και απ’ ότι λεγόταν η θέση της
Τυποεκδοτικής στον κλάδο των εκδόσεων ήταν σημαντική. Πως έφτασε στο άρθρο 99;
Υπό
το βάρος ποιων, λοιπόν, αντιλήψεων
έγιναν οι χειρισμοί συγκεκριμένα για την Τυποεκδοτική; Μήπως κυριάρχησε η
αντίληψη «να τη ξεφορτωθούμε» μια και το Κόμμα δεν πρέπει να έχει επιχειρήσεις;
Η αίσθηση που προσλαμβάνουμε από τους χειρισμούς που έγιναν είναι ότι η
αντίληψη αυτή έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της Τυποεκδοτικής και
γενικότερα των οικονομικών του Κόμματος. Έτσι το Κόμμα κατέληξε να είναι δέσμιο
της κρατικής επιχορήγησης. Τα εκλογικά αποτελέσματα εκτίναξαν στο κατακόρυφο
τις οικονομικές δυσκολίες.
Ούτε,
επίσης, πρόκειται να δεχτούμε το επιχείρημα ότι «εκεί που έφτασαν τα πράγματα η
πώληση του 902 ήταν αναγκαστική». Η ενημέρωση που έγινε στις ΚΟΒ αφορούσε στην
πώληση του τηλεοπτικού 902 και όχι του ραδιοφωνικού 902. Τι παρεμβλήθηκε για να
«πάει πακέτο» τηλεόραση και ραδιόφωνο; Αυτό το ερώτημα πρέπει να το απαντήσει η
ηγεσία του Κόμματος.
Και
εδώ, βέβαια, ανακύπτουν δύο θέματα:
• Το πρώτο, που αφορά στην κομματική λειτουργία. Τα κομματικά μέλη δεν
παραχώρησαν καμία άδεια στην ηγεσία του Κόμματος για την πώληση του
ραδιοφωνικού 902, γιατί δεν ρωτήθηκαν. Με ποια, λοιπόν, εξουσιοδότηση η ηγεσία
του Κόμματος αποφάσισε να εκχωρήσει και το ραδιοφωνικό 902; Ούτε το 19ο Συνέδριο είχε το
δικαίωμα να πάρει μια τέτοια απόφαση, αν την πήρε, γιατί δεν τέθηκε ποτέ
ανάλογο θέμα στις προσυνεδριακές διαδικασίες.
• Το δεύτερο, που αφορά στους όρους που οδήγησαν
στην πώληση του ραδιοφωνικού 902. Ποιοι και τι είδους όροι ήταν αυτοί που οδήγησαν
σε μια τέτοια απόφαση; Αν τους έθεσαν οι αγοραστές, γιατί η ηγεσία του Κόμματος
δεν τους αρνήθηκε, αφού στην αρχική ενημέρωση περιορίστηκε στην πώληση του
τηλεοπτικού 902; Είναι φανερό ότι η ηγεσία δεν είχε τη δυνατότητα να θέσει
όρους παρά μόνο να αποδέχεται τους όρους των αγοραστών. Το γεγονός αυτό
αναδεικνύει και το οικονομικό πρόβλημα ως τέτοιο αλλά και τα τραγικά αδιέξοδα
της ηγεσίας.
***
Σε
κάθε περίπτωση η πώληση του 902 είναι ένα πολύ σοβαρό πολιτικό πλήγμα για το
Κόμμα. Έτσι το κατάλαβαν τα μέλη του Κόμματος και ο κόσμος του. Έτσι το
κατάλαβε και ευρύτερα ο εργαζόμενος λαός, για να μην πούμε ότι ειδικά αυτός το
προσέλαβε με πολύ πιο σημαντικά χαρακτηριστικά: Ως μια πορεία προϊούσας καθόδου
και περιθωριοποίησης του Κόμματος. Για μας αυτή η αντίδραση έχει σημασία, γιατί
δείχνει τη λαϊκή ανησυχία για την πορεία του ΚΚΕ.
Η
ηγεσία του Κόμματος είναι εκτεθειμένη στα μέλη του Κόμματος για το σύνολο της
οικονομικής διαχείρισης που έκανε. Και οι ευθύνες αυτές θα πρέπει να αποδοθούν.
Και όταν μιλάμε για ηγεσία δεν αναφερόμαστε για ένα και μόνο πρόσωπο, τη θέση
του/της Γραμματέα, που έτσι κι αλλιώς έχει τις περισσότερες ευθύνες. Μιλάμε για
ολόκληρο το Π.Γ. και για ολόκληρη την Κ.Ε..
Τέλος
υπάρχει ακόμη ένα θέμα. Η ηγεσία του Κόμματος παρέμεινε σχεδόν η ίδια και μετά
το 19ο Συνέδριο. Κατά πόσο η ηγεσία αυτή, που οδήγησε το Κόμμα στην
απώλεια του 50% σχεδόν της εκλογικής του δύναμης και το έφερε στην οικονομική
κατάρρευση, μπορεί να εισφέρει στην πολιτική και οικονομική του ανάκαμψη;